Fransa Senatı son iki ildə ikinci qalmaqallı anti-Azərbaycan qətnaməsini qəbul etdi. 2020-ci il noyabrın 25-də, Qarabağ müharibəsi başa çatdıqdan cəmi iki həftə sonra Fransa parlamentinin yuxarı palatası Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunda İrəvanın separatçı layihəsinin müstəqilliyini tanıyıb. 2022-ci il noyabrın 15-də isə növbəti qərar Azərbaycanın karbohidrogen ixracına qarşı sanksiya əlavə edilməklə, Qarabağ separatçılarına qarşı qətnamə şəklində ikinci müraciət edilib və 332 senatordan 295-I bədnam sənədə səs verib.
Əvvəla, vurğulamaq lazımdır ki, 2020-ci il qətnaməsi kimi, dünən qəbul edilmiş sənədin də heç bir hüquqi qüvvəsi yoxdur. Fransa Senatının hökuməti nəyəsə bağlamaq səlahiyyəti yoxdur, o, yalnız heç bir hüquqi qüvvəsi olmayan tövsiyələr və müraciətlər formalaşdıra bilər.
Moskva, Brüssel və Vaşinqton nizamlanma tərəfləri arasında balansı saxlamağa çalışır, çünki məqsədlərindən asılı olmayaraq, onların Cənubi Qafqaza - həm Ermənistana, həm də Azərbaycana tam qayıdışa ehtiyacı var. Lakin Fransa özünü başqa cür aparır. Vaxtilə 2020-ci ildə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin həllində üç əsas vasitəçidən biri olan Paris birtərəfli siyasəti ilə özünü regional proseslərdə faktiki yerdən məhrum etdi. Zaman-zaman Fransanın ən yüksək səviyyəli siyasətçiləri, o cümlədən Emmanuel Makron Azərbaycanla Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşmasına sadiq olduqlarını bəyan etsələr də, az qala bundan dərhal sonra Fransa ictimaiyyətinin razılığına arxalanaraq, Azərbaycan əleyhinə bəyanatlar verirlər.
Cənubi Qafqaza münasibətdə Fransa indi dəstəklədiyi Ermənistanın davranışını kopyalayır: mövqeyinin konstruktivliyi ilə bağlı formal sözlər və daha sonra Azərbaycana qarşı bütün mümkün ittihamlar səsləndirilir. Bu cür davranış siyasi ikiüzlülüyün etalonudur. Dörd gün əvvəl Makron Azərbaycan prezidentinə zəng edərək Ermənistan-Azərbaycan həllini, dünən isə Fransa Senatını dəstəklədiyini bildirib. Azərbaycan Fransanın ikili standartlara əsaslanan qərəzli siyasətini qəbul etmədiyi və faktiki olaraq Ermənistanın zirvəsində revanşist əhval-ruhiyyəni dəstəklədiyi üçün Paris bu qədər açıq-aşkar ikiüzlü hərəkət etməklə, sadəcə olaraq, Cənubi Qafqazdan özünü qovmuş olur.
İkinci qətnamə Fransa Senatının bütün sənədləri kimi etibarlı deyil və Fransa hökuməti çətin ki, Azərbaycana qarşı sanksiya təzyiqi ilə məşğul olsun, ilk növbədə bu, faydasızdır. Birincisi, Avropa Komissiyası səviyyəsində Aİ Azərbaycan qazının idxalını genişləndirməkdə maraqlı olduğunu bəyan edib. İkincisi, Azərbaycanda enerji resurslarını alan ölkələr sanksiyaların əleyhinə səs verəcək və belə bir layihəyə görə onların Parisə münasibəti pisləşəcək. Üçüncüsü, Avropa Şurası Ermənistan-Azərbaycan nizamlanmasında vasitəçilikdən ayrılmaq istəməyəcək və Avropa strukturları Bakıya qarşı çıxmağa cəhd etsələr, bunun sonu mütləq gələcək. Lakin fransalı senatorların müraciətlərinin mənasızlığı bu sənədin siyasi effektini inkar etmir.
Beləliklə, ikinci qətnamənin heç bir hüquqi qüvvəsi yoxdur, lakin onun nəticələri olacaq və yalnız mənfi və çox ciddi nəticələr olacaq.
Azər Nuriyev
Milli.Az
Paylaş:
