İsrail ordusunun açıqlamalarına görə, Qəzzada oktyabrın 27-də başlayan quru əməliyyatından bu yana ölən əsgərlərin sayı 174-ə yüksəlib. Bu, müharibənin başladığı 7 oktyabrdan bu yana ölən əsgərlərin sayının 502-ə çatdığını göstərir.
Ovqat.com-un İsrail qaynaqlarına istinadən verdiyi məlumata görə, döyüşlərdə 921 israilli əsgər yaralanıb, onlardan 206-nın vəziyyəti ağır, 340-nın vəziyyəti orta, 357- nin vəziyyəti isə yüngüldür. Öldürülən zabitlərdən 5-i polkovnik, 8-i polkovnik-leytenant, 43-ü mayor, 41-i kapitan, 11-i leytenantdır. Ölən İsrail zabitlərinin əsgərlərə nisbəti 27 faizə çatdığı halda, bu zabitlərdən 60-ı İsrail ordusunun elit bölmələrində xidmət edirdi.
İsrail ordusunda sıravi əsgərlərlə müqayisədə zabitlər arasında ölüm nisbətinin yüksək olması analitiklərin və ekspertlərin diqqətini cəlb edib. Analitik və ekspertlərin fikrincə, bu vəziyyət müharibəyə gətirilən ehtiyatda olan əsgərlərin zəifliyi ilə bağlıdır. Bu vəziyyətə həm də Qəzza zolağının döyüş sahəsi və relyefi haqqında kifayət qədər təcrübə və biliyin olmaması, hər bir hərbi maşında və hər tankda zabitlərin olması təsir edir, çünki onlar geri qayıtmağa ehtiyac duymadan tez qərar qəbul etmək qabiliyyətinə malikdirlər və bu səbəbdən onlar əməliyyatların ön sıralarda olurlar. Qəzza zolağında və xüsusilə də Qəzzanın şimalında quru əməliyyatı başlayandan bəri Cibali, Şeyx Rıdvan, Şucayyə bölgələri və ətrafında baş verən qarşıdurmalarda ən azı 120 İsrail zabiti həlak olub. İsrail ordusunun iddiasına görə, zabitlərin hədəf dairəsi daxilində olduğu bu bölgələrdə toqquşmaların 'ən şiddətliləri' baş verib. Qəzzanın izdihamlı yan küçələri və məhəllələri HƏMAS döyüşçülərinə ordunun kəşfiyyat təyyarələrinin və hərbi texnikanın sensorlarından yayınaraq, ordu maşınlarına partlayıcı yerləşdirmək imkanı verir.
İsrail ordusu 2011-ci ildə struktur dəyişikliyi edərək döyüş qruplarını diviziya səviyyəsindən briqadaya endirdi. Piyada qoşunları altı batalyona bölündü və piyada, zirehli, artilleriya və mühəndis briqadaları arasında bölüşdürüldü. Bu struktur batalyona Hərbi Hava Qüvvələri və ya Dəniz Piyadaları Korpusundan dəstək axtarmağa, briqadalara digər mərkəzlər və briqadalarla əlaqə saxlayan idarəetmə mərkəzləri yaratmağa imkan verir.
2015-ci ildə döyüş meydanında nizami qüvvələrlə qarşıdurmanın artıq İsrail üçün təhlükə yaratmaması ideyasına əsaslanaraq, Tel-Əviv ordunun sayını azaltmağa və onu texnologiya ilə daha yaxşı təchiz etməyə yönəlmiş Gideon strategiyasını qəbul etdi. “Wall Street Journal”ın (WSJ) verdiyi xəbərə görə, İsrail əsgərləri Qəzzada müharibə strategiyasının ən yaxşısı olmadığını, toqquşmaların yaxşı getmədiyini, tank və təyyarə silahları ilə daha təhlükəsiz döyüşmək lazım olduğunu bildiriblər. Digər tərəfdən, İsrail ordusunun təxminən 16 briqadasının Qəzzada döyüşə qatıldığı təxmin edilir.
Hərbi məsələlər üzrə ekspert, istefada olan general Vasif Ureykat hesab edir ki, İsrail ordusunun yanlış hesablamaları və döyüş qrupunun diviziya səviyyəsindən briqadaya endirilməsi ordunun böyük itkisinə səbəb olub. Ureykatın fikrincə, bu qədər çox sayda ölən İsrail zabiti xüsusilə döyüş meydanında və HƏMAS döyüşçülərinin bir göz qırpımında meydana çıxmasına, bomba yerləşdirməyə və tankları partlatmağa imkan verən tunellərdə təcrübəsi olmayan əsgərlərin psixologiyasına mənfi təsir göstərir. O, həmçinin qeyd edib ki, İsrail ordusunun HƏMAS döyüşçülərinin tunellərdən harada, necə və nə vaxt çıxacağından xəbərsiz olması döyüş taktikasını və ordunun strukturunu dəyişməyi son dərəcə çətin, hətta qeyri-mümkün edir.
Böyük itkilər
İsrailin açıqladığı rəqəmlərə görə, ordu Qəzzada müharibə başlayandan bəri hər həftə orta hesabla 21 nəfərini itirir. Bu rəqəmlər göstərirdi ki, ən çox ölüm noyabrın 1-də baş verib. Həmin gün Givati Briqadasının 77-ci Batalyonunun şəxsi heyətini daşıyan hərbi personal daşıyıcısının hədəfə alınması nəticəsində 11-i rütbəli zabit də daxil olmaqla 15 İsrail əsgəri həlak olub. Eyni rəqəmlərə görə, İsrail ordusunun elit piyada briqadalarından olan Qolani ən çox itki verən hərbi hissələrdən biridir. 60 gün davam edən döyüşlərdən sonra briqadada öldürülən əsgər və zabitlərin sayı 82-yə çatıb.
Briqada bir-birinin ardınca itkilər verdikdən sonra dekabrın 21-də Qəzza zolağından çıxdığını elan edib. Qolani briqadasının keçmiş komandiri Moşe Kaplinski müharibə başlayandan bəri briqada qüvvələrinin dörddə birinin ya öldüyünü, ya da yaralandığını açıqlayıb. Bunun ardınca Qolani Briqadasının 51-ci Batalyonundan ehtiyatda olan general Yossi Farr, “Əsgərlərimizin əl-qolunun bağlı olması ayıbdır. Onlar əslində döyüşmürlər", - deyib.
İsrail ordusundakı itkilərə əlavə olaraq, İsrail oktyabrın 7-dən bəri, xüsusən də polis və daxili təhlükəsizlik agentliyi Şin-Bet (Şabak) itkilərini açıqladı, təxminən 57 polis məmuru və 10 Şin-Bet üzvünün əksəriyyətinin döyüş bölgələrində öldürüldüyünü bildirdi.
İsrailin “Kanal 13” telekanalı İsrail ordusunun Qəzza zolağının şimalındakı Cibaliyyə qaçqınlar düşərgəsində iki HƏMAS batalyonu ilə çox şiddətli toqquşmalara girdiyini xəbər verib. Bu, İsrail ordusunun son günlər verdiyi yüksək itkilərin səbəbini izah edir. İddialara görə, bu döyüşdə yaralanan yüzlərlə əsgər hərbi hospitala yerləşdirilib.
Sərt tənqid
İsrailin ehtiyatda olan generalı Yitzhak Brick, keçən həftə “Haaretz” qəzetində dərc olunan məqaləsində, İsrail ordusunun əksəriyyəti tunellərdə gizlənən HƏMAS qüvvələrinə qarşı sürətli həll yolunun olmadığını vurğulamışdı. Brik məsləhət görüb ki, İsrailin hərbi məqsədləri üçün daha təvazökar olmaq daha yaxşı olardı, çünki HƏMAS-ın tunel şəbəkəsini məhv etmək illər çəkə bilər və bu, İsrailə çoxlu itkilər verə bilər.
Brikin təhlilinə görə, İsrail ordusu izdihamlı şəhər ərazilərini tərk etməli və tamamilə kəşfiyyat bölmələrinin istiqamətləndirdiyi quru və hava zərbələri ilə əməliyyat keçirməlidir.
İsrailli politoloq və iqtisadi əlaqələr üzrə ekspert Nir Kipnis bildirib ki, ölən əsgərlərin adlarının siyahısı artmaqda olsa da, HƏMAS təkcə İsraili təəccübləndirməyi bacaran bir hərəkətlə deyil, həm də atdığı addımlarla ərəblərin şüurunda güclü imic qazanıb. İsrailə qarşı uğurlu səngər müharibəsi. . Kipnis əlavə edib ki, İsrail hər gün ölüləri sayır, lakin məhbus faylında və ya HƏMAS-ın aradan qaldırılmasında əhəmiyyətli irəliləyiş əldə etməyib.
İsrailli tarixçi Şlomo Ben Ami öz qiymətləndirməsində bunları söylədi:
HƏMAS-ın bu hərəkəti unudulmuş Fələstin məsələsini yenidən dünya gündəminə gətirməyi bacardı. O, həmçinin İsraili çox cəbhəli müharibə olduğunu etiraf etdiyi 1973-cü il Ərəb-İsrail Müharibəsindən bəri görünməmiş və misilsiz bir şəkildə ABŞ-a güvənməyi zəruri edən sağ qalma müharibəsinə sürükləməyi bacardı.
İsrailin keçmiş baş nazirlərindən biri olan Ehud Barak ölkəsinin müharibə ilə bağlı elan etdiyi məqsədlərinə çatmaqdan çox uzaq olduğunu qiymətləndirib. Barak, "7 oktyabr İsrail tarixində çoxölçülü və görünməmiş etimad böhranı yaradan, eyni zamanda alçaldılma, məhsuldarlığın itirilməsi və sistemlərin işləməməsinə səbəb olan ən təhlükəli hadisə idi" şərhini verib. İsrailin HƏMAS-ın manevr etmək və orduya birbaşa hücum etmək qabiliyyətini itirdiyi fikrindən uzaq olduğunu bildirən keçmiş baş nazir, HƏMAS Hərəkatının Qəzza zolağının bəzi bölgələrində əhəmiyyətli əməliyyat imkanlarına malik olmağa davam etdiyini bildirib.
Paylaş: