Bir müddət əvvəl İran Təhsil Nazirliyi müəllimlərlə bağlı yeni meyarlar təyin edib. İran Təhsil Nazirliyinin yeni qanunlarına əsasən, türk (Azərbaycan) ləhcəsində danışan, bir sıra xəstəliklərdən əziyyət çəkən şəxslər müəllim ola bilməyəcək. Bu qərar soydaşlarımız arasında müzakirələrə səbəb olub.

Xalq şairi, Azərbaycan Dil Qurumu İctimai Birliyinin rəhbəri Sabir Rüstəmxanlı məsələ ilə bağlı fikirlərini Axar.az-la bölüşüb. Sabir Rüstəmxanlı bildirib ki, İran Təhsil Nazirliyinin müəllimlərə türk ləhcəsi ilə bağlı məhdudiyyətlər tətbiq etməsi anormaldır:

“İranda yaşayan azərbaycanlıların nəinki ləhcə ilə danışmağına məhdudiyyət qoya bilməzlər, hətta orada yaşayan 40 milyon azərbaycanlıya ana dilində danışmağa və təhsil almasına imkan yaradılmalıdır. Türk ləhcəsi ilə danışan müəllimlərin əsəbi pozğunluğu olan və ya psixi problemli şəxslərlə eyniləşdirilməsi tamamilə yanlışdır. Bütün bunlar İran hökumətinin özünün psixoloji durumunu göstərir. Bu cür qərarlar rejimin müalicəyə ehtiyacı olduğunu göstərir”.

S.Rüstəmxanlı türklərə aid olan tarixi Ərk qalasının məhv edilməsinə də münasibət bildirib:

“Ərk qalası insanlığa, bəşəriyyətə məxsus böyük bir abidədir. Bu abidə təkcə İrana və yaxud Azərbaycana aid deyil. Həmin qala YUNESKO-nun qorumalı olduğu abidədir. Bununla bağlı İran hökuməti özbaşına qərar qəbul edə bilməz.

Əgər millətin qeyrəti olsa, bu hadisələrə etiraz edər. 40 milyona yaxın azərbaycanlı bir nəfər kimi ayağa qalxar. Babək qalasının dağıdılması nə deməkdir? Türklərə qarşı bundan artıq təhqirəmaiz münasibət ola bilməz”.

Milli Məclisin deputatı, akademik Nizami Cəfərov da Ərk qalasını həm Quzey, həm də Güney Azərbaycanın möhtəşəm tarixi abidəsi adlandırıb:

“Mən İrana səfərim zamanı Ərk qalasına da baş çəkmişdim. İnsan o abidənin qarşısında olarkən xüsusi fəxr hissi keçirir. Orada olanda adam hiss edir ki, hansı böyük mədəniyyətin, tarixin övladıdır.

Ümumiyyətlə, dünyanın harasında olmasından asılı olmayaraq, tarixi abidələr müdafiə olunmalı, qorunmalıdır. Çünki tarixi abidənin milliyyəti, coğrafiyası yoxdur. Yəni bu məsələdə İran hökumətinin nə etməli olduğu məlumdur”.

N.Cəfərov həm də İran Təhsil Nazirliyinin yeni qanunlarına əsasən, türk (Azərbaycan) ləhcəsində danışan müəllimlərin işə götürülməməsi ilə qərarını belə şərh edib:

“Son zamanlar Azərbaycan Respublikası və İran İslam Respublikası arasında münasibətlərin yaxşılaşdırılması üçün xeyli addımlar atılır. Ən əsası isə təhsil nazirliklərimiz arasında münasibətlərin yaxşılaşdırılması üçün qarşılıqlı razılıqlar var. Belə bir vaxtda İran Təhsil Nazirliyinin bu qərarının tətbiq ediləcəyini düşünmürəm. Çünki hazırda İranın dövlət universitetlərində Azərbaycan dilinin, ədəbiyyatının, tarixinin tədrisinin həyata keçirilməsi istiqamətində işlər görülür. İki ölkə arasında tələbə mübadilələri olur. Əlbəttə ki, Azərbaycanın həm Şimalında, həm Cənubunda kifayət qədər tanınmış ziyalılarımız var ki, onlar ana dilinin birliyi və qorunması uğrunda çalışırlar. Hesab edirəm ki, aksiyalara, kortəbii etirazlara ehtiyac yoxdur və onların nəticəsi də ürəkaçan olmur. Yalnız intellekt, ziyalı münasibəti göstərilməklə ana dilinin, mədəniyyətin, tarixin qorunması istiqamətində addımlar atmaq lazımdır”.

Qeyd edək ki, bir müddət əvvəl azərbaycanlılar Ərk qalasının ətrafında insan zənciri təşkil edərək, Müsəlla Fondunun parkinq tikmək bəhanəsi ilə tarixi qalanı məhv etməsinə etirazlar ediblər. Bundan əlavə, ötən gün İran Təhsil Nazirliyi türk ləhcəsi ilə danışan müəllimlərin işə qəbul olunmayacağı ilə bağlı bəyanat yayıb.