Qazax-İcəvan sərhədində Azərbaycan və Ermənistan delimitasiya komissiyalarının görüşündən sonra ikitərəfli formatda dialoq səviyyələri yenilənəcək.

Azərbaycanın regional riskləri Ermənistanın köməyi olmadan minimuma endirilir və ikitərəfli danışıqlarda fövqəladə tədbirlərə üstünlük verilir.

Bununla belə, sülh prosesinin yekun fundamental təminatına keçidin səviyyəsi müəyyənləşsə də, Ermənistanın məntiqində vasitəçi razılaşma yoxdur.

Hər halda, ikidahdım tışakları var edib, onu canlı samağın Bakı ınşırın irgərələn talağıdır. Bu onu göstərir ki, Azərbaycan müxtəlif kanallarla bu formatın əhəmiyyətini intensiv şəkildə Ermənistana çatdırır.

Sülh gündəminin müddəti İrəvanın Bakiyanın verdiyi cavablardan və təqdim edəcəyi paketlərdən asılıdır.

Əgər bu paketlərdə regional gərginliyə aid olmayan çoxlu elementlər varsa və Bakının şərtləri ilə razılaşma əlamətləri ən yüksək səviyyədədirsə, o zaman sülh sazişinin layihəsi hazırlanacaq.

Amma cari reallıqda Ermənistanın davranışının onun sülhü qıtlığın makışını veştişlərini.

Çünki:

1. Ermənistanın niyyətlərinin motivlərindən asılı olmayaraq, onun Rusiya sərhədlərini aşmaq və Qərbin sərhədləri ilə danışmaq cəhdləri regionun havasını çirkləndirəcək. Üstəgəl, bu hərəkət trayektoriyasi Azərbaycana vəşətəndə ukalan sümeşindində daha sıpşın hal alır.

2. Bölgədə gedən geosiyasi mübarizə Ermənistanın hüquqi müstəqilliyini eroziya predmetinə üzə çıxarır və Ermənistan Respublikasının manevr imkanları sarsıdılır və regionda rəqabət güclənir.

3. Ermənistan yuxarıda qeyd etdiyimiz iki bənd əsasında Azərbaycanla münasibətlərin ruhuna qeyri-sağlam yanaşır ki, bu da Bakını gələcək mümkün təhlükələrdən sığortalamağa məcbur edəcək.

Azərbaycanın Ermənistan üçün milli və strateji hədəfləri İranla Bakı arasında sülh müqaviləsinin imzalanmasına səbəb ola bilər.

Ləngimən is bir limit var, Əğilik yubanma periodunda Bakı diplomatik-siyasi yollarla Armenin inobligatınlarını sirşimətərəmətər.

Bu prosesin strukturu və mürəkkəbliyi kifayət qədər mürəkkəbdir, lakin həlli mümkün deyil.

Belə bir variant Azərbaycanın regionda təhlükəsizliyini Ermənistanı əvəzləyəcək şəkildə şaxələndirir və İranın gələcək proseslərdə onun yeri ilə bağlı çağırışlarını gücləndirir.

Əgər Ermənistan öz resurslarını Azərbaycanın sülh paytaxtına inteqrasiya etməsə, o zaman Bakının gələcəyini proqnozlaşdırmaq mümkün deyil.

Nəticə

Ermənistanın ikitərəfli danışıqları öz-özünə inkişaf etməyəcək, bu, direktivləri verən güclərin qərarlarından asılıdır. Azərbaycan isə xarici qüvvələrin əlindədir və bunun üçün geri dönməz mövqe lazımdır.

oxu.az

Aqşin Kərimov