Məlum olduğu kimi, bir neçə gün əvvəl Sankt-Peterburqda keçirilən MDB dövlət başçılarının sammitində Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevlə Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyanın ayaqüstü söhbətini əks etdirən foto yayılmışdı. Erməni analitiki Samvel Oqanesyan liderlərin bu şəkildəki duruşlarının bədən dilini şərh edərək yazıb: “İ.Əliyev ağaya, N.Paşinyan isə öz ağasını qəzəbləndirməkdən qorxan itaətkar, təvazökar qulluqçuya bənzəyirdi; sanki nə qədər ot hazırlamaq, itləri necə saxlamaq barədə göstərişlərə qulaq asırdı”.

Müəllifin yazısından mühüm hissələri Ovqat.com oxucularının diqqətinə çatdırırıq.

“Həftənin əvvəlində Sankt-Peterburqda MDB dövlət başçılarının sammiti keçirilib. Dövlət əhəmiyyətli məsələlər arasındakı fasilələr zamanı Rusiya Prezidenti Vladimir Putin ev sahibi kimi hörmətli qonaqlara dəbdəbəli imperiya və zadəgan saraylarını göstərdi...

Sammitdə digərləri ilə yanaşı, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan və Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev də iştirak ediblər. Bu saraylardan birində fotoqraflar iki dövlətin liderlərinin söhbətini lentə alıblar. Bəzən iştirakçıların pozaları hər hansı bir şərhdən daha fəsahətli danışır. İ.Əliyev ağaya, N.Paşinyan isə öz ağasını qəzəbləndirməkdən qorxan itaətkar, təvazökar qulluqçuya bənzəyirdi; sanki o nə qədər ot hazırlamaq, itləri necə saxlamaq barədə göstərişlərə qulaq asırdı. Bu, anladığımız kimi, görüşlərin keçirildiyi binaların müvafiq “nəcib” interyeri ilə həmahəng görünürdü.

Bəli, göz qabağındadır ki, iki ölkə liderlərinin bərabərhüquqlu danışdıqları dövrlər geridə qalıb. Ermənistan öz şəxsiyyətini itirir.

“Alternativ layihələr” qrupunun üzvü Vahe Hovhannisyan 2-3 gündə bir dəfə həsəd aparan tez-tez təəssüflənir:

- Dövlətimiz öz semantik və funksional birliyini itirib... Bugünkü “Ermənistan özü özlüyündə” ümidsiz, dağılan Ermənistandır,

- Fəlakətin miqyasına və qeyri-ciddiliyimizə görə bütöv bir xalqın sözün əsl mənasında barut çəlləyində yaşadığını başa düşmədik,

- ... kobud səhvlər dövləti yeni fəlakətə aparır. Və eynilə bir il əvvəl və üç il sonra bu yanlış addımı dayandıracaq mexanizmlər və siyasi formatlarımız yoxdur.

- ...ölkədə irrasional ab-hava yaradılır - çıxılmaz vəziyyət. Bu vəziyyətdən çıxmaq üçün bizə yeni formatlar, yeni konsolidasiya sistemləri lazımdır,

- Milli iflasın unikal tarixi mərhələsini yaşayırıq: nə edəcəyimizi, bundan sonra nə olacağını təsəvvür edə bilmirik,

- Ermənistanda makro və mikroböhranlar baş verir - hər yerdə ciddi böhran var.

V.Hovhannisyanın yazdığı janrı “intellektual ümidsizlik” kimi xarakterizə etmək olar. Yeri gəlmişkən, o, mənə bir qədər indiki Aleksey Aretoviçi xatırladır, görünür, o, Ukrayna cəmiyyətini müharibə zamanı itkilərə deyil, ciddi güzəştlərə hazırlamağa başladı. Amma sağlam düşüncəli Alekseydən fərqli olaraq, bizim üsyankar mütəfəkkirimiz, deyəsən, ölkəmizin kimə, nəyə arxalana biləcəyini bilmədən küncdən-küncə atılmağa tələsir.

Sülh müqaviləsi və sərhədin demarkasiyası məsələlərinə birlikdə baxılanda, yaxud ayrı-ayrılıqda, problemli məsələlərə müstəqil yanaşanda düşmənlə “paket” formatında danışıqlar aparmaq məntiqlidir? Bu, əlbəttə ki, məntiqlidir. Ancaq yalnız arxanızda güc hiss etdikdə.

Ermənistan Respublika Partiyasına münasibətimdən asılı olmayaraq, onun funksioneri, “Mənim Şərəfim Var” fraksiyasının deputatı Hayk Mamicanyan Paşinyan hökumətini tənqid edərək bildirib ki, vasitəçisiz və zaminsiz sülh müqaviləsi heç vaxt reallığa çevrilməyəcək. "Bizim yer üzündə zəmanət almadan danışıqlar apara biləcəyiniz qonşularımız yoxdur" dedi.

O haqlıdır. Yer üzündə qarantiyalara sahib olmaq, başqa sözlə desək, düşmən qırmızı xətləri keçərsə, onu dayandıra biləcək qüvvəyə malik olmaq lazımdır. Biz heç nə etmirik demək yanlış olardı, elə dünən Ermənistanın müdafiə naziri Suren Papikyan yaxın gələcəkdə Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin döyüş hazırlığının artırılması ilə ciddi məşğul olmaq niyyətini bəyan edib. Bundan əvvəl Ermənistanın Hindistandan hərbi texnika, xüsusən də “Akaş” zenit-raket kompleksi alması məlum olub.

Amma məncə, bizim aramızda olan ağıllı insanlar başa düşürlər ki, Ermənistan öz problemlərini təkbaşına həll edə biləcək böyüklükdə ölkə deyil. Bu təhlükəsizliyi KTMT formatında axtarmaq mənasızdır - birincisi, bu ittifaq bizdən daha çox Azərbaycana meyl edir və rəğbət bəsləyir, ikincisi, Rusiya özünü bizə həsr etməkdən çəkinəcək, üçüncüsü, biz bütün bunlara artıq əminik.   Yandıq, belə deyək.

Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov TASS-a müsahibəsində qısqanclıq səhnəsi yaradıb.

Lavrov “bu il Ermənista alyansla bir neçə onlarla tədbirə qatılıb”, “respublika öz silahlı qüvvələrini NATO standartlarına uyğun modernləşdirməyə davam edir və onun ordusu Şimali Atlantika blokunun bəzi ştatlarında təlim keçir”, - deyə xoruldayıb. Sonda isə "Bu, bizi narahat etməyə bilməz", - deyib.

Amma nədənsə onu narahat etmir ki, Azərbaycan eyni şeyi tez-tez NATO üzvü olan Türkiyə ordusu ilə birlikdə edir. Rusiyalı nazir Azərbaycan qoşunlarının Ermənistan ərazisində olduğunu bilə-bilə necə rahat yatır və onların il yarım-iki ildir oradan çıxmamasına baxanda, bu, həqiqətən də onların xoşuna gəlirmi? Bakı hansı beynəlxalq sənədlərə uyğun olaraq ölkəmizin ərazisini “Qərbi Azərbaycan” adlandırır və azərbaycanlıları bu torpaqlara “qayıtmağa” çağırır?

Smolensk meydanının sahibi bu məsələləri gündəmə gətirməsə də, tutuquşu etdi: “Ermənistan indi bir sıra problemlərlə üz-üzədir. Üstəlik, Qərb oyunçularının köməyi ilə onları dayandırmaq mümkün olmayacaq. ABŞ və Aİ Rusiyadan fərqli olaraq respublikaya və bütövlükdə Cənubi Qafqaza sülh və sabitlik gətirməyə çalışmır”.

Smolenkada əsəbidirlər, ona görə də qorxudurlar. Amma kollektiv Qərb bizə heç bir pislik etməyib, əksinə, Qərbi ən çox “özünə inanan” Azərbaycan ziyarət edir. Bu da düz yolda olduğumuzun daha bir sübutudur!

Rus saraylarında bizə ancaq subyekt deyil, şəxsiyyətsiz bir ölkənin yeri zəmanət veriləcək. Yeri gəlmişkən, bu, “Azərbaycan niyə MDB, Ermənistan isə Avropa platformalarına üstünlük verir” sualının növbəti cavabıdır.