“2013-cü ilin sentyabr ayında Ermənistan Avrasiya İqtisadi İttifaqına daxil olub. Halbuki o, 3,5 ildir ki, Avropa İttifaqı ilə Assosiasiya Sazişi üzrə danışıqlar aparırdı. Ermənistanın bu sənədi 2013-cü ilin noyabrında Vilnüsdə imzalaması planlaşdırılırdı. Serj Sarkisyan öz qərarı ilə kartları dəyişdi, Avropa rəsmiləri Ermənistanı gözlənilməz, qeyri-sabit tərəfdaş kimi dəyərləndirdilər. Ümumiyyətlə, onların İrəvanla bağlı fikirləri hələ də dəyişməyib.

Ovqat.com-un məlumatına görə, Ermənistanın “ArmenianReport” nəşrinin müəllifi Romella Mnatsakanyan bu fikirdədir.

Paşinyanın Aİİ-nin Moskvada keçirilən sammitində iştirakınıb yaradacağı təhlükələri nəzərdə tutan müəllif fikrincə, müxtəlif Avropa dövlətlərinin rəhbərlərinin gözəl, ümidverici bəyanatlarına aldanmaq olmaz: “Reallıqda Qərbdə həmişə sərt praqmatizm hökm sürüb. Buna uyğun olaraq onlar bizdən Ermənistanın regionda və dünyada yerini dəyişmək istəyini sübut edən real addımlar gözləyirlər. Bunlar həyata keçirilməsə, Ermənistan gələn ildən etibarən böyük iqtisadi və siyasi problemlərlə üzləşəcək”.

Azərbaycan oxucusu üçün aktuallığını nəzərə alıb müəllifin “Seçim qaçınılmazlığı: sonsuza qədər manevrlər etmək alınmayacaq” sərlövhəli yazısının tərcüməsini paylaşırıq: 

Dövlət Gəlirləri Komitəsinin sədri Rüstəm Badasyan bilərəkdən və ya təsadüfən təkcə iqtisadi deyil, həm də siyasi müzakirələrə səbəb olan açıqlama verib. Jurnalistlərlə söhbətində o bildirib ki, 2023-cü ildə Ermənistan Aİİ-nin ümumi qazanına xeyli çox gömrük rüsumları göndərib. Onun sözlərinə görə, 2023-cü ildə Ermənistan Aİİ-dən 73 milyard dram alıb və təxminən 140 milyard dram göndərib.

“Çox vermək və az almaq sərfəlidirmi” sualına  Dövlət Komitəsinin sədri cavab verib ki, Ermənistan həmişə göndərdiyindən çox alır. “Bu ilə qədər biz həmişə çox alırdıq, daha az göndərirdik. Yalnız bir hal nəzərə alınmamalıdır”, - deyə Badasyan bildirib. Və bu klassik rəsmi cavab idi. Onu həqiqətən günahlandıra bilməzsən. Ancaq düşünməli bir şey var.

Bir tendensiyadan danışdığımız heç bir beyin kimi aydındır. Aİİ-də ümumi iqtisadi vəziyyət həmişə Rusiya iqtisadiyyatının vəziyyətindən asılı olub, asılıdır və bundan sonra da asılı olacaq. Bəli, indiyə qədər Rusiya möcüzəvi şəkildə dibə düşməkdən qaça bildi. Bir çox cəhətdən etiraf edirik ki, bu həm də Rusiya neftini və qazını almağa davam edən Qərbin məkrli siyasəti ilə bağlıdır.

Artıq hesablanıb ki, Ukraynada xüsusi hərbi əməliyyat başlayandan bəri Rusiyanın neft və qaz satışından qazancı nəinki azalmayıb, əksinə, faktiki olaraq artıb. Söhbət yüz milyardlarla dollardan gedir. Müvafiq olaraq, Rusiya hələlik müharibə apara bilər. Amma biz onu da görürük ki, hər ay onun bunu etmək getdikcə çətinləşir. Çünki müharibə üçün xərclər çox böyükdür.

Təkcə ilin əvvəlindən Rusiya Ukrayna şəhərlərinə raket hücumlarına iki yarım milyard dollardan çox vəsait xərcləyib. Aydındır ki, hətta Rusiya üçün də bu, çox böyük rəqəmdir. Üstəlik, kollektiv Qərb yavaş-yavaş, lakin şübhəsiz ki, öz hərbi-sənaye kompleksinə xərcləri artırmağa başlayır, eyni zamanda Rusiyaya qarşı sanksiyaları artırır. Məsələn, yanvarın 3-də Aİ Şurası Rusiya almaz hasilatının 90%-dən çoxunu təşkil edən “Alrosa” şirkətini və onun baş direktoru Pavel Mariniçevi sanksiyalar siyahısına əlavə edib.

Bu qərar Rusiyanın Ukraynaya qarşı təcavüzkar müharibəsi ilə əlaqədar 2023-cü il dekabrın 18-də qəbul edilmiş Aİ-nin 12-ci iqtisadi və fərdi sanksiyalar paketinə daxil olan rus almazlarının idxalına qoyulan qadağanı tamamlayır. Rusiya almazlarına qadağa G7-nin Rusiyanı almaz ticarətindən mühüm gəlir mənbəyindən məhrum etmək səylərinin bir hissəsidir.

Bütün bunlar damla-damla Rusiya iqtisadiyyatını zəiflədəcək. Müvafiq olaraq, Aİİ-nin cəlbediciliyi də yox olacaq. Və çətin ki, Dövlət Gəlirləri Komitəsinin sədri Rüstəm Badasyan bunu anlamasın. Sadə dillə desək, bütün hekayələr əvvəllər nəyin qazanclı olduğuna dairdir və buna görə də indi sərfəli olmayana fikir verməməlisiniz - bu səhvdir. Ermənistan belə səhvlərə yol verə bilməz. İqtisadiyyatımız xarici amillərdən çox asılıdır.

Amma iqtisadi amillə yanaşı, siyasi faktor da var. Bu da ondan ibarətdir ki, Qərb getdikcə bizim ölkədən Rusiyadan uzaqlaşmağı tələb edəcək. Aİİ və KTMT-dən çıxmaq da daxil olmaqla, hər cür yolla. Yalnız bu yolla ölkəmiz rəhbərliyi konkret addımlar atdıqdan sonra Qərb Ermənistana daha böyük dəstək proqramına keçə bilər.

Onlar keçmiş hökumətimizin hiylələrini də xatırlayırlar. Bildiyiniz kimi, 2013-cü il sentyabrın 3-də Serj Sarkisyan tamamilə gözlənilmədən Aİİ-yə daxil olmaq üçün birtərəfli qərar verdi. O, Rusiya prezidenti Vladimir Putinin iştirakı ilə Aİİ-yə üzvlük haqqında sənədi imzalayaraq demişdi: “Mən Ermənistanın Gömrük İttifaqına qoşulmaq və Avrasiya İqtisadi İttifaqının yaradılması prosesində iştirak etmək istəyini təsdiqlədim”.

Maraqlıdır ki, bundan 3.5 il əvvəl Ermənistan Aİ ilə Assosiasiya Sazişi üzrə danışıqlar aparırdı. Həmçinin İərvanın bu sənədi 2013-cü ilin noyabrında Vilnüsdə imzalaması planlaşdırılırdı. Serj Sarkisyan öz qərarı ilə kartları dəyişdi, Avropa rəsmilərinə Ermənistanı gözlənilməz, qeyri-sabit tərəfdaş kimi göstərdi. Ümumiyyətlə, onların bizimlə bağlı fikirləri hələ də dəyişilməyib.

Və müxtəlif Avropa dövlətlərinin rəhbərlərinin gözəl, ümidverici bəyanatlarına aldanmaq olmaz. Reallıqda Qərbdə həmişə sərt praqmatizm hökm sürüb. Buna uyğun olaraq onlar bizdən Ermənistanın regionda və dünyada yerini dəyişmək istəyini sübut edən real addımlar gözləyirlər. Bunlar həyata keçirilməsə, biz gələn ildən böyük iqtisadi və siyasi problemlərlə üzləşəcəyik. Həm də təkcə növbəti ildə deyil. Nə qədər irəli getsək, Rusiyanın bizi aşağı çəkməsi ehtimalı bir o qədər artacaq.

Tərcümə Ovqat.com-a aiddir