İran dini liderinə və Ali Milli Təhlükəsizlik Şurasına ən yaxın media orqanlarından hesab olunan "Nournews"-da bu gün Azərbaycanla bağlı geniş məqalə yayımlanıb. 
 
Ovqat.com-un məlumatına görə, “Bakı pis dostlarının qayğısına qalmalıdır” sərlövhəli yazıda TIR sürücüləri məsələsi, Azərbaycan mediasının Ərdəbil imam-cüməsi Amilini təhqir etməsi və Azərbaycan prezidentinin İran haqqındakı son fikirləri tənqid olunur.
 
Azərbaycan rəhbərliyinə çox önəmli mesajların verildiyi məqalədə iki dövlət arasındakı ziddiyyətlərin əsl “səbəbləri” üzərində də durulur. Müəllifin iddiasına görə, Azərbaycanın öz ərazisində suverenlik haqqlarını təmin etməsinin əsas səbəbi guya İranın Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına (ŞƏT) daimi üzv olduqdan sonra bu ölkə qarşısında yaranmış yeni perspektivlərin əngəlləmək cəhdlərindən qaynaqlanır. Tehranın rəsmi mövqeyini ifadə etdiyi şübhə doğurmayan məqalənin tərcüməsini dəyərli oxuculara təqdim edirik. Yazıda irəli sürülən bəzi iddiaların həqiqəti nə dərəcədə əks etdirdiyinə dair münasibətimizi də haşiyələrə çıxaraq ortaya qoymağa çalışacağıq.


 
Məqalədə deyilir:
 
“Bu günə qədər İranın səbir, dostluq və sülh mövqeləri ilə üzləşən Azərbaycan Respublikasının son həftələrdə təxribatçı davranış meyli qəribə bir şəkildə artmaqda davam edir və bəzi gərgin sahələrdə hərəkətləri ilə birlikdə ölkəmizə qarşı bir növ psixoloji əməliyyat aparılır.
 
Bu davranışlar İranın ticari yük maşınlarının sərhəddə qırx səkkiz saatlıq dayanması ilə başladı, Azərbaycan parlamentinin bəzi üzvlərinin İrana qarşı müdaxilə bəyanatları, ölkə mətbuatında İran rəsmilərinin (o cümlədən ali dini lider Ayətullah Xamaneinin nümayəndəsi, Ərdəbil əyalətinin imam-cüməsi Ayətullah Ameli daxil olmaqla) təhqirləri və hücumları ilə davam etdi. 
 
Bu dostluğa zidd proses, nəhayət, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin təəccübləndirici sözləri ilə yeni mərhələyə qədəm qoydu və gərginliyin səviyyəsini qaldıraraq, iki ölkə arasındakı isti və qardaşlıq münasibətləri üzərində istənməyən mənfi atmosfer yaratdı.
 
Türkiyənin “Anadolu” Xəbər Agentliyinə verdiyi müsahibədə Əliyev bu gərgin hərəkətlərin əsas səbəbindən bəhs etmədən ölkəmizə qarşı ittihamlar irəli sürdü. Bu cür davranış və mövqeyi ilə problemin əsl səbəbərindən ya xəbərsiz olduğunu, ya da iki ölkə arasında dostluq münasibətlərinin güclənməsini istəməyən ölkələrin tərəfində yer tutduğunu göstərdi.


 
İranın Azərbaycana qarşı dostluq siyasəti ilə açıq şəkildə ziddiyyət təşkil edən və mənşəyi Tehrana kifayət qədər aydın olan bu davranışlar, miqyasını aşağıda müzakirə edəcəyimiz gözlənilməz vəziyyət yaratmışdır.
 
İran İslam Respublikası Sovet İttifaqının dağılmasının tarixi dövründən bəri Azərbaycanla qardaşlığını və dostluğunu müxtəlif formalarda sübut etdi. Bakı rəhbərliyi uzun müddətdir ki, müxtəlif bəhanələrlə bu ölkə əhalisini İran əleyhinə hərəkətlərə təhrik edir.
 
Bir neçə ay əvvəl işğal olunmuş Dağlıq Qarabağ torpaqları uğrunda Azərbaycanla Ermənistan arasında baş verən toqquşmalarda Tehran Bakının işğal olunmuş ərazilərinin bir hissəsinə hakim olmaq hüququnu tanıyarkən, iki düşmən ölkənin (Ermənistanla Azərbaycan nəzərdə tutulur) yavaş -yavaş dialoqa yaxınlaşması, görünür, Bakı hakimiyyətini yanıltdı.

Dağlıq Qarabağ müharibəsi zamanı İnqilabın Ali Rəhbəri Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərinin bu ölkəyə qaytarılmasının zəruriliyini və bölgəni boşaldaraq Bakıya təhvil verilməsinin zəruriliyini açıq şəkildə söyləmişdir. Dağlıq Qarabağ münaqişəsi zamanı etdiyi çıxışında İrəvanı işğalın davam etdirilməsinin onun xeyrinə olmadığını anlamağa çağırdı. Ancaq görünür, Azərbaycan hakimiyyəti tezliklə hər şeyi unudub.


 
 
Müəllifin fikrincə, ABŞ-ın və sionist rejimin (İsrail-Ovqat.com) illərdir qonşu ölkədə İran-Azərbaycan münasibətlərində böhran yaratmaq üçün ciddi şəkildə çalışdığı İran üçün olduqca aydındır və bölgədəki bəzi iddialı ölkələr bundan yararlanaraq sözgedən mənfi təsirləri inkişaf etdirməyi düşünürlər. 
 
İranın Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına qalıcı olaraq qoşulması ilə yeni bir mərhələyə qədəm qoyduğunu iddia edən müəllif onu da iddia edir ki, Tehranın Şərq-Qərb magistral yolundakı strateji mövqeyi, Vaşinqton və Tel-Əvivi qorxudur və guya Azərbaycanın işğaldan azad olunmuş ərazilərdəki fəaliyyəti İranı sevməyən həmin güclərin “bölgədəki əsas kozırıdır”. Odur ki, bu ölkələr Bakının “strateji səhvlərinə” haqq qazandırırlar. 
 


Müəllifin iddiasına görə, ABŞ və İsrailin Azərbaycana yerləşdirdiyi hərbi güc və bölgədə aparmaq istədiyi geosiyasi dəyişikliklər İran İslam Respublikasını bu mövqedən məhrum edir, bütün bunlar isə Zəngəzur keçidini ələ keçirməklə reallaşdırılır.
 

 
Məqalədə daha sonra deyilir:
 
“Etnik-dini gərginliyi qızışdırmaq və İranın strateji səbrindən sui-istifadə etməklə həyata keçirilən bu təhlükəli oyun, uzun müddətdir ki, Demokratiyanı Müdafiə Fondunun üzvü Brenda Şeferə bağlı amerikan-sionist mərkəzli bir düşüncə quruluşu vasitəsi ilə hazırlanmışdır (FDD). Təəssüf ki, Bakı Tehranın xəbərdarlıqlarına baxmayaraq, bu oyuna təslim oldu.


 
Maraqlıdır ki, bütün bunlara baxmayaraq, Bakı rəsmiləri İran qoşunlarının İslam Respublikasının şimal bölgələrində dislokasiyasını və "Xayberi Fatehləri" hərbi təliminin keçirilməsini əsas gətirib, İranı bölgədəki təhlükəsizliyi və sabitliyi pozmaqda günahlandırmağa çalışırlar. Halbuki hər bir ölkənin təhlükəsizlik bazasını gücləndirmək üçün öz sərhədləri daxilində istədiyi kimi hərəkət etmək hüququ vardır və ölkənin şimalında İran hərbi təlimlərinin keçirilməsi də bu qaydaya uyğundur.
 
Məsələ ondadır ki, hərbi təlimlərlə bağlı şikayət edilirsə, bu, təkcə İrana deyil, Xəzər dənizi boyunca yerləşən digər ölkələrə də şamil olunmalıdır. Təlimlərə ciddi tənqidi nöqteyi-nəzərdən yanaşan Bakının fəaliyyəti və bölgə xaricindəki ölkələrlə birgə təlimi də sual altındadır.
 
Pakistan, Türkiyə və Azərbaycanın son birgə təlimi, bu orduların açıq şəkildə bölgədəki digər güclərə təqdim edilməsini xatırladan bənzərsiz və təxribat xarakterli bir hərəkətdir.
 
 Son günlərdə bir çox siyasi və hərbi analitik Bakı, İslamabad və Ankaranın Xəzər dənizində təlimlər keçirməsini gölün şimal qonşusu Rusiya üçün bir təhdid siqnalı olaraq görürlər. Təbii ki, Pakistanın Amerika meylləri, Bakı ilə Ankaranın sionist rejim və digər Qərb hökumətləri ilə əlaqələri nəzərə alındıqda Azərbaycanın bu təxribatçı hərəkəti heç bir halda bölgəni sabitləşdirmək üçün konstruktiv fəaliyyət sayıla bilməz.
 
Azərbaycanlı analitiklər öz siyasətçilərinə, geniş ictimaiyyət kütləsinin saxta İsrail hökumətinə nifrət etdiyi ölkədə Azərbaycan Respublikası ilə Qüdsdəki işğalçı rejim arasında əməkdaşlığın genişləndirilməsinin regional təhlükəsizlik və ölkələr arasındakı münasibətləri pozan ən böyük təhdid olduğu barədə xəbərdar etsələr, pis olmaz. 
 
Tərcümə və əlavələr Heydər Oğuza məxsusdur,
Ovqat.com