Növbəti və yaxud növbədənkənar seçkidə iştirak edənlərdən biri də ADP sədri Sərdar Cəlaloğludur. O, qatıldığı seçkilərdən nə gözləyir? Niyə məhz iştiraka qərar verib?
Bu və bənzər suallarla bağlı Sərdar Cəlaloğlunun fikirlərini aldıq.
ADP sədrilə müsahibəni Ovqat.com oxucularına təqdim edirik:
http://ovqat.com/manset/18123-srdar-clalou-mn-milli-hmrylik-hokumti-yaradacaam-.html
-Sərdar bəy, açıq şəkildə deməsəniz də, sizin tədrici demokratikləşmə xəttinə yönəlməyinizdə ictimai passivliyin də mühüm rol oynadığı ortadadır. Bir zamanlar cəmiyyətimizin ən radikal partiyasının baş katibliyindən bu günün tədrici demokratikləşmədən danışan partiyanın sədrinə çevrilməyinizi başqa arqumentlərlə izah etmək olmur.
-Təbii ki, hər bir siyasi xadimin öz siyasi mübarizə taktikasını müəyyənləşdirməsində bir neçə səbəb var və onların da başında sənin daşıdığın ideyalara toplumun reaksiyası gəlir. Siyasət, mümkün olanı həyata keçirmək sənəti və demokratik mübarizə yolunun istinad nöqtəsi isə cəmiyyət olduğundan hər bir siyasətçi öz ideyalarına ictimai reaksiyaları nəzərə alıb addım atmalıdır. Əks halda ictimai dəstək almayan hər hansı mübarizə yel dəyirmanıyla döyüşən Donkixorluq olar və ümumxalq mənafeyinə xidmət etməz.
O ki qaldı bir zamanlar ADP-nin ən radikal müxalif partiya olmasına, sizə açığını deyəcəyəm: bu mənim təşəbbüsüm deyildi. Mən apardığımız mübarizədə ən maksimum gücümüzü ortaya qoyduğumuz halda, heç nəyə nail olmadığımızı görüb öz üzvlərimizi represiyalardan qorumaq üçün indiki tədrici islahatlar dəsti-xəttinə üstünlük vermək istəyirdim. Həmin vaxtlar partiyamızın sədri Rəsul Quliyev olduğundan əsas qərarverici şəxs də o idi və radikal mübarizə ilə nəyəsə nail ola biləcəyimizə inanırdı. Bayaq digər siyasi lider haqqında dediyim revanşist dünyagörüşü Rəsul Quliyev üçün də spesifikdir. O da bu hakimiyyətin ikinci adamı olub və asanlıqla indiki vəziyyətilə razılaşa bilmir. Revanşist siyasətlər isə Azərbaycan xalqının davranışlarıyla üst-üstə düşmür və buna görə də heç bir nəticə vermir.
Politologiyada belə bir anlayış var: liderlər üzvlərini, tərəfdarlarını və ya xalqı gedə biləcəkləri yolla aparmalıdır. Məsələn, deyək ki, siz alpinistsiniz, sıldırım qayaya çıxa bilərsiniz. Amma arxanızda qoca var, şikəst var, arvad-uşaq var. Həmim insanları siz sıldırım qayalarla apara bilməzsiniz. Lider odur ki, arxasındakı kütlənin gedə biləcəyi yolu müəyyənləşdirsin və özü də o yolla getsin. Razılaşmalıyıq ki, Azəraycanın radikal müxalifətilə etirazçı kütlənin siyasi hakimiyyəti dəyişdirmək istəyi arasında böyük ziddiyyət var. Bu da bizi 2007-ci ildə siyasi kursumuzu dəyişdirməyə vadar etdi. Biz bu addımı atanda bir çoxları bizi qorxaqlıqda, demokratik mübarizəyə xəyanət etməkə günahlandırdı. Hətta o vaxt konstruktiv müxalifətçiliyə keçid haqqında qərar qəbul edib evə gedəndə yoldaşım məni göz yaşıyla qarşılamışdı. Mənə demişdi ki, “niyə belə etdiniz? Bu vaxtadək radikal mübarizə aparıb, birdən-birə konstruktiv müxalifətə keçişi hər kəs satqınçılıq kimi qəbul edəcək”. Mən onda Fatma xanıma izah etdim ki, “Azərbaycanda radikal müxalifətçiliyin tərəfdarı 1-2%-dən artıq deyil. Biz partiya olaraq marjinallaşmış kiçik bir qrupun deyil, xalqın maraqları və mübarizə metodunu mənimsəməliyik”.
Bu sözləri gəlişigözəl deməmişdim. Neçə illik müşahidələrim göstərirdi ki, icazəli mitinqdə 3-5 min etirazçı, icazəsiz aksiyalara isə daha az adam gəlir. Əgər xalq hakimiyyətlə radikal mübarizə aparmamaq haqqında bizə mesaj verirsə, niyə onun iradəsinə qarşı çıxmalıyıq? Axı partiyaların məramı sosial sifarişi həyata keçirməkdir. Sosial sifariş isə radikallığı inkar edirdi.
-Sizcə, xalqın indiki hakimiyyətə loyal münasibəti, mübarizə aparmaq əzmini ortaya qoya bilməməsi nədən qaynaqlanır? Şəxsən mənə elə gəlir ki, bizim tarixən formalaşmış dövlətçi təfəkkürümüz xalqın radikal mübarizəyə meylini azaldır. Bilirsiniz ki, türk-islam sintezindən yaranmış bir milli təfəkkürümüz var. Əsrlər boyu yaşadıqları coğrafiyaya hökm edən türklər istər-istəməz dövlətçilik maraqlarını hər şeydən üstün tutmuşlar. XX əsrə qədər isə dövlət-hökumət ayrımı olmayıb. Eynilə milli mentalitetimizin ikinci təməl dayağı olan İslam da dövlətə, onun ali orqanlarına “Allahın kölgəsi” kimi baxıb...
-Bu fikrinizlə qismən razıyam. Amma mənə elə gəlir ki, milli mentalitetimizdən daha çox, 300 illik rus əsarətində yaşamağımızın yaratdığı kölə psixologiyasi da ictimai passivliyimizin əsas səbəbərindəndir. Rus imperiyasının uzun sürən əsarəti köləliyi bizim qan yaddaşımıza silinməz izlərlə həkk edib.
Ümumiləşdirsək, qan yaddaşımızdan irəli gələn iki amil bu gün bizi passiv millətlər sırasına salıb: biri sizin dediyiniz türk mentatiletindən doğan dövlətçilik şüuru, digəri mən dediyim rus imperiyasının yaratdığı köləlik psixologiyasıdır.
Türk dövlətçilik tarixinə nəzər salanda xalqın öz dövləti üçün nə qədər böyük fədakarlığa qatlandığını görürük. Bununla yanaşı dövlət də xalqını qoruyub. Bizim hakimiyyət kimi korrupsioner olmayıb. Qədim Türklər məhz bu cür xalqın güzaranını düşünən dövlət üçün öz şəxsi mənfəətlərindən keçiblər, ona özünün valideyni, ağsaqqalı, Allahın yer üzündəki təmsilçisi kimi baxıblar. Xalqı düşünməyən, onu hər addımda əzən, talayan hakimiyyətlərə isə qədim türklər eyni münasibət göstərməyiblər. Bu mənada indiki hakimiyyətə loyal münasibət Türk mentalitetindən yox, rus təhkimçiliyindən irəli gəlir. Bilirsiniz ki, ruslarda təhkimçilik hüququ olub. Ruslar özlərinin təhkimçilik düşüncəsini işğal etdikləri xalqlara da yoluxdurublar. Vaxtilə Lenin “Sosializmin 3 düşməni” adlı məqaləsində qeyd edirdi ki, “əgər biz Şərq xalqlarını rus rüşvətxorluğundan xilas edə bilməsək, sosializm məğlub olacaq”. Bizə isə elə gəlir ki, rüşvətxorluq bizim xalqa məxsusdur. Leninin məqaləsindən isə rüşvətxorluğun ruslar tərəfindən bizə yoluxdurulması məntiqi ortaya çıxır. Çünki İslam ehkamçılığında haram-halal məsələsi var və rüşvət ən böyük haramlardan hesab olunurdu. İslam xalqları ümumiyyətlə rüşvətin nə olduğunu bilmirdilər. Biz xristianların təbəəçiliyinə keçəndən sonra rüşvət və sələmçiliyi mənimsədik...
-Sərdar bəy, 16-ci əsrin I yarısında yaşayan Məhəmməd Füzuli yazırdı ki, “salam verdim, rüşvət deyildir deyə, almadılar”. O vaxt rus imperiyası heç “yumurtadan çıxmamışdı”...
-Təbii ki, o vaxt da rüşvət var idi. Ümumiyyətlə, rüşvət insanoğlu var olandan bəri mövcuddur. Amma indiki qədər bütün dövlət orqanlarını bürüməmiş, siyasi hakimiyyətin əsas idarəetmə prinsipinə çevrilməmişdi. Bunun üçün real zəmin də yox idi. Çünki krallıq, şahlıq rejimləri müsəlman dünyasını idarə edirdi. Krallıqlarda, şahlıqlarda bütün ölkə siyasi hakimiyyətin mülkiyyəti deməkdir. Kral öz mülkiyyətinə nəzarət edəcək adamdan rüşvət alıb onu iş başına gətirməzdi. Bu, özəl mülkiyyətin təbiətinə ziddir.
Amma eyni sözləri rus imperiyası, xüsusilə onun 70 illik SSRİ hakimiyyəti dövrü üçün demək mümkün deyil. Sovet hakimiyyəti xüsusi mülkiyyəti ləğv etdiyindən imperiyanın da real sahibi yox idi. Ona görə də hər kəs dövlət əmlakını talayır, rüşvətxorluq, korrupsiya baş alıb gedirdi. İndiki Azərbaycan hakimiyyəti də həmin korrupsioner sistemin davamçısıdır. Bu səbəbdən də bütün dünyada korrupsionerlərə qarşı mübarizə aparıldığı halda, bizdə korrupsiyaya qarşı mübarizə aparanalarla mübarizə aparılır.
Yaxud dünyanın müxtəlif ölkələrində siyasi hakimiyyətdə bir-iki korrupsioner mövcud olur. Bizdə isə bütün hakimiyyətdəkilər total şəkildə korrupsiya ilə məşğuldurlar. Bunu gizlətmədən həyata keçirirlər. Söhbət burada hansısa təkəm-seyrək aktlardan yox, ictimai bəla səviyyəsinə çatmış neqativ hallardan gedir. Neqativ hallar o zaman ictimai bəlaya çevrilir ki, kütləvi xarakter alsın. Rus imperiyasının 300 illik müstəmləkəçilik siyasəti nəticəsində bizdə bir çox neqativ hallar sözün həqiqi mənasında ictimai bəlaya çevrilib. Bunlardan biri də köləlik psixoligiyasıdır. Siyasi taleyimizə biganəliyimiz də bundan doğur.
-Sözüsüz ki, hər imperiyanın müstələkə xalqlarının dünyagörüşündə silinməz izlər buraxdığı bir çox xüsusiyyətlər var. Rus imperiyası da bu baxımdan məsum deyil. Hətta bir çox imperialist qüvvələrdən daha ağır müstəmləkəçilik siyasəti yürüdüb, bu gün də yürütməkdədir. Məhz bu imperiyanın səyləri sayəsində biz rusların özüylə bərabər texnoloji geriliyə, ədalətsiz rejimlərdə yaşamaq taleyinə düçar olmuşuq. Amma kölə psixologiyamızın rus təhkimçilik ruhundan gəldiyi fikri də mübahisəyə açıqdır. Ona qalsa, Çin də, Yaponiya da bizim qədər təhkimçi ruhdadır. Məsələn, II Dünya Müharibəsinin ardından yaponlar öz ölkələrinə atılan iki atom bombasından sonra belə, imperatorlarından vaz keçmədilər. Hələ də ona itaətlə yanaşırlar. Sanki, diktatorlara boyun əymək Şərq xalqlarının ümumi bəlasıdır. Rus da, ərəb də, türk də, fars da, çinli də eyni bəlanın daşıyıcılarıdır. Mən bunu Şərq təhtəlşüurundakı dövlətə müqəddəslik donu biçmək xislətində görürəm. Ümumiyyətlə, şərqlilər dövlətpərəst, qərblilər isə humanistdirlər...
-Geopolitika xalqları iki yerə bölür: Quru dövlətlərinin xalqları və sahilyanı ölkə xalqları. Sahilyanı xalqlar psixolojik olaraq çox mütəhərrik, çevik, mübariz olurlar. Çünki yaşadıqları təbiət onları bu cür yetişdirir. Yəni çeviklikləri dənizin xarakteri ilə bağlıdır. Bilirsiniz ki, dənizdə dəyişilmələr tez-tez baş verir, suları dalğalanır, fırtınalar qopur. Dənizin daim hərəkətdə olması sahildə yaşayan insanları da hərəkətli edir.
Quru insanları isə gözünü açıb stabil, dəyişilməyən coğrafiyalar görürlər. Bu sabit ortam onların psixologiyasını da o cür formalaşdırır. Ona görə də quru insanları qabiliyyətli, amma ətalətli olurlar. Ətalətlə bacarıq birləşəndə konservatizm əmələ gəlir. Konservatizm müəyyən həddə qədər xalqların qorunmasına, inkişafına stimul verir. Məsələn, İngiltərə konservatizminə görə bu günə qədər ayaq üstə dura bilib. Yaponlar da bütün inkişaflarını konervatizmlərinə borcludurlar. Bildiyimiz kimi, Yaponiya nə qədər demokratik ölkə olsa da, minillik adət-ənənələrini indi də qoruyub saxlayır.
Sosial dəyişimlər milli adət-ənənələri dəyişdirir. Bu zaman millətlər də tədricən məhvə sürüklənirlər.
Azərbaycandakı vəziyyət konservatizm sayıla bilməz. Çünki xalq çox böyük sürətlə milli adət-ənənələrdən uzaqlaşır. Əxlaq dəyərləri, törələri getdkcə unudur. Məsələn, qardaş Türkiyədə bu gün də Türk törəsi yaşayır. Azərbaycanda isə törənin nə olduğunu əksər insanlar bilmirlər. Halbuki, Azərbaycan xalqı 100 il bundan əvvəl türk törəsinə daha çox bağlı idi. Bunu 1938-ci ildə SSRİ hüquq tarixinə düşən Səkinə məhkəmələri də sübut edir. Həmin məhkəmələr bu adı hicabdan imtina etdiyinə görə ailəsi tərəfindən öldürülən Səkinə adlı qızdan alır. Törəni pozduğuna görə atasıyla qardaşı onun başını kəsir və bundan sonra SSRİ bu cür halların yaşanaması üçün hicabdan imtina edən qızlarına təzyiq göstərən ailələrə qarşı amansız mübarizə aparır. Səkinənin atası ilə qardaşı da edam hökmünə layiq görülür. Azərbaycanda və SSRİ-nin bəzi müsəlman ölkələrində qadın azadlığını qorumaq tədbirləri Səkinənin adıyla anılıb.
SSRİ-nin gətirməyə çalışdığı “qadın azadlığına” qarşı Azərbaycan insanının mühafizəkarlığı səbəbsiz deyildi. Çünki bu ad altında həm də qadın əxlaqsızlığı təbliğ olunurdu. Cəfər Cabbarlının “Sevil” əsərində də bu fakt öz əksini tapıb. Xatırlayırsınızsa, həmin əsərdə başını açan Sevilin belə bir sözü var: “Lap deyək ki, əxlaqsızam, nə olsun?” Əsərin qəhrəmanının dilindən bu fikrin verilməsi o dövrdə hicabdan imtina edən qadınlara cəmiyyətin əxlaqsız kimi baxdığını təlqin etməklə yanaşı, həm də sovet ideologiyasının qadın əxlaqsızlığına da pis baxılmadığı ifadə olunur. Səkinə məhkəmələriylə SSRİ qadın əxlaqsızlığına belə, ataların, qardaşların, ərlərin etiraz etmək haqqını əllərindən almağa çalışırdı. Bizim bir millət kimi mühafizəkarlıqdan uzaqlaşdırılmağımızda Stalinin represiya siyasətinin də mühüm rol oynadığı bu faktlardan ortaya çıxır.
Hegelin “Tarixin fəlsəfəsinə dair mühazirələr” adlı əsərində də xalqlar iki yerə bölünür: aziatlar və qeyri-aziatlar. Aziatlara çinlillər, türklər, ərəblər, farslar, hindlilər və sair Asiya xalqları aiddir. Hegelin fikrincə, aziatlar həddindən artıq bacarıqlı və istedadlı olsalar da, həddindən artıq tənbəldirlər və bu xüsusiyyətləri onları uzun illər başqa xalqların müstəmləkəsinə çevirir. Həqiqətən də bir vaxtlar dünyanın ən qələbəlik dövləti olan Hindistana bir ovuc türk tayfası 500 il ağalıq edib. Hegel bunu aziatların ləng hərəkətləriylə izah edir. Yəni aziatlar işğala məruz qaldıqdan sonra uzun illər ərzində özlərini toplayıb mübarizə apardıqlarından köləlikləri də uzun çəkir.
Digər tərəfdən azadlıq sosial enerji tələb edir. Əgər sən sosial enerjini zamanından əvvəl ətrafa yayırsansa, azadlıq uğrunda aktiv mübarizən də yavaşlayır. Necə ki, qaynayan qazanın ağzını açıb buxarını buraxanda daşma hadisəsinin qarşısı alınır. Azərbaycan xalq hərəkatının ən böyük yanlışlarından biri insanları yerli-yersiz kiçicik məqsədlərlə meydana çağırmaq olmuşdu. Eyni səhv bu gün də təkrar olunur.
Bu mənada bir çox adamların “niyə mitinlər tez-tez keçirilmir?” sözlərinin əksinə, belə taktikalar rejimin möhkəmlənməsinə gətirib çıxarır. Politologiya elminə görə də, xalqın uzun müddət meydanlarda qalması azadlıq uğrundan mübarizəni səngidən çox böyük qüsurdur.
Üstəlik, meydanlara tez-tez çıxarılan insanlardan xarici qüvvələr asanlıqla istifadə edirlər...
-Müxalifətə başqa müstəvidə mübarizə aparmaq imkanı verilmir. Bəs, onda müxalifət nə etməlidir?
-Mübarizənin başqa formaları da var. Məsələn, mətbuatda problemləri ictimailəşdirməklə həllinə nail olmaq, parlamentdə iştirak etmək, seçkilərə qatılmaq və s. Dünyada ona görə parlament və digər müstəvilərdə mübarizə aparılır ki, xalq küçələrə çıxmasın, xarici qüvvələrin oyununa gəlməsin. Bizim müxalifət isə meydan mübarizəsindən başqa alternativ tanımır.
-Heç hakimiyyət də alternativ mübarizə metodlarına imlan vermir, axı. Nə zaman düz-əməlli parlament seçkiləri keçirildi, müxalifətə parlamentdə yer verildi ki? Müxalifəti parlamentə buraxma, mətbuatına giriş qadağan elə, istər-istəməz bu, narazıları meydana çıxmağa vadar edir.
-Ataların bir misalı var, deyir: “Yüz imam üçün ağlayanda, bir Yezid üçün də ağla”. Bayaq da dedim ki, hakimiyyət müxalifətə 3 dəfə əməkdaşlıq üçün şərait yaradıb, 3-ündən də müxalifət imtina edib...
-Bəli, siz onu da etiraf etdiniz ki, 4-cü dəfə siz bu təşəbbüsü qaldırıbsınız, bu dəfə imtina edən hakimiyyət olub. Hardan bəllidir ki, digər 3 təşəbbüsdə müxalifət əməkdaşlığı qəbul etsəydi, hakimiyyət öz təklifindən geri çəkilməyəcəkdi.
-Bilirsinizmi, siyasətşünaslıq faktlar, yaşanmış hadisələr üzərində mühakimə yürüdür. Yaşanmamış ehtimallar haqqında danışmaq kahinlərin, nağılbazların işidir. Fakt budur ki, hakimiyyət 3 dəfə təklif edib, müxalifət isə bununla razılaşmayıb. Hakimiyyət iki dəfə Əli Kərimliyə öz komandası ilə bərabər parlamentə seçilməsinə şərait yaradıb. Hətta 1995-ci ildə Əli Kərimlinin komandası proporsional seçki sistemi ilə 1% səs toplamışdı, faktiki olaraq parlamentə düşmürdülər. Hakimiyyət isə onların xeyrinə saxtakarlıq edərək, Əli Kərimlini parlamentə buraxmışdı. 2000-cu ildə Əli Kərimlini yenə parlamentə seçilməsinə mane olmadı. 2005-ci ildə də ona eyni şəraiti yaratdı, o isə mandatdan imtina etdi. Əli Kərimli hakimiyyətlə bu münasibətləri qurmuşdu, amma genişləndirə bilmədi.
Siz deyirsiniz ki, iqtidar müxalifəti zorla radikal mübarizəyə sürükləyir. Eyni səhv siyasəti müxalifət də yürüdür. Məsələn, 2007-ci ildə biz konstruktiv müxalifət mövqeyinə keçəndə İlham Əliyev Almaniyada, daha sonra isə Qubada bəyan etdi ki, müxalifətin bir qanadı konstruktiv siyasi dialoq yolu seçibsə, biz də buna hazırıq. Dərhal Azərbaycan müxalifətində olan adamlar dedi ki, “Sərdar Cəlaloğlu siyasi dialoq adı altında hökumətə kələk gələcək, onu pis vəziyyətə salacaq, əslində bu düşünülmüş bir addımdır” və s. İqtidar da bizim konstruktiv siyasi dialoq təklifimizin siyasi oyun olduğunu düşündü və şübhə ilə yanaşdığı bu əməkdaşlıqdan geri çəkildi. Bununla da kifayətlənmədi, 2007-ci ildən etibarən bizimlə radikal müxalifət arasında heç bir fərq qoymadı. Ona görə də partiya fuksionerlərimiz deyirlər ki, yaxşı, biz radikal mövqedə olanda da, indi də eyni münasibətlə qarşılaşırıqsa, niyə bu addımı atdıq?
Müxalifətlə iqtidar arasında dialoqun alınmamasının ən önəmli səbəblərindən biri də hər iki qanadakı bəzi qüvvələrin fəaliyyətilə bağlıdır. Həm müxalifətdə, həm hakimiyyətdə elə qüvvələr var ki, onların çörəyi iki qütb arasındakı düşmənçilikdən çıxır. Çünki Azərbaycanda nə qədər qanunlar pozulursa, müxaliflər həbs olunur, söz azadlığı boğulur, siyasi məhbuslar artırsa, ölkəmiz bir o qədər Qərbdən uzaqlaşıb Rusiyanın qucağına düşür. Bu mənada iqtidardakı və müfalifətdəki “şahinlər”in hər ikisi eyni məqsədə qulluq edirlər və bir-birilərini həm maddi, həm də mənəvi olaraq dəstəkləyirlər. Hətta ən radikal müxalif qüvvələrin gizli şəkildə hakimiyyətdəki bəzi qruplar tərəfindən maliyyələşdirildiyi barədə ciddi məlumatlar var. Müxalifət-iqtidar arasında ziddiyyətlə artdıqca bəziləri üçün alver etməyə şərait yaranır.
-Sizin firkinizdən belə çıxır ki, iqtidardakı, müxalifətdəki bütün radikallar Rusiyaya işləyir. Amma fakt budur ki, başda Əli Kərimli olmaqla bütün radikal müxalifətləri Qərb dəstəkləyir. Bu təzadı necə izah edərdiniz.
-Qərb radikal müxalifəti ona görə müdafiə edir ki, tamamilə Rusiyanın nəzarəti altına düşməsin. Hətta Qərb dairələri Azərbaycandakı islamçı qüvvələri də məhz bu səbəbdən müdafiə edir. Halbuki, o qüvvələrin İrana bağlı olduğuna heç kimin şübhəsi yoxdur. Eynilə Suriyada Qərb radikal islamçı qüvvələri də zaman-zaman dəstəkləyir. Bunu bir neçə səbəblə edir. Əvvəla, onların əlindəki silah Qərbə qarşı yönəlməsin. İkincisi, həmin radikal qruplar nəzarət altında tutulsun və lazım olandan ondan istifadə edilsin. Üçüncüsü isə, həmin ölkədə siyasi balansı mümkün qədər saxlaya bilsin.
-Konstruktiv müxalifət deyəndə nəyi nəzərdə tutursunuz?
-Konstruktiv müxalifətlə radikal müxalifətin fərqinin ən yaxşı izahı yarısına qədər boş stəkanla bağlı məşhur misaldır. Pessimist o stəkana baxıb yarısına qədər boş görür. Optimist üçün stəkan yarısına qədər doludur. Realist üçün isə stəkan həm yarısına qədər dolu, həm yarısına qədər boşdur. Bu misaldakı pessimistləri radikal müxalifətə, optimistləri iqtidara bənzədə bilərik. Konstruktiv müxalifət isə realistlər kimidir. Boşla yanaşı, dolunu da görəndir. Yəni fərq görüş bucağındadır. Fakt budur ki, hakimiyyət yalnız ölkəni korrupsiya ilə talamayıb, o həm də Azərbaycanı öz maraqları xətrinə olsa da, Rusiyanın təzyiqlərindən qoruyub. Suverenliyimizdə geri addım atmayıb. Qarabağı ermənilərə verməyib. Niyə bunları inkar etməliyik?
- Konstitusiyaya görə, ən böyük dövləti cinayət dövlət çevrilişi etməkdir. Bunlar da faktiki olaraq seçkiləri saxtalaşdırmaqla bunu edirlər. Mən hələ ölkənin sərvətlərini talamalarını demirəm. Öz maraqları naminə rusların hansısa tələbini yerinə yetirməmələri bu əməllərə bəraət qazandırmır axı. Ona qalxsa, ən əzazil qatil də öz oğlunu sevir, həyətində saxladığı itinə yaxşı baxır, yolda yıxılan birinin qolundan tutub qaldırır. Məhkəmə bu humanistliyinə görə ona bəraət verə bilərmi?
-Mən demirəm ki, bəraət vermək lazımdır. Mən deyirəm ki, ədalət naminə haqqı haqq, nahaqqı nahaq ayağına yazmaq lazımdır. O zaman siz Səudiyyə Ərəbistanına necə baxırsınız? Bizdə yenə seçki keçirilir, Ərəbistanda isə krallıqdır. Hakimiyyət atadan oğula keçir...
-Elə bizdə yavaş-yavaş krallıq yaranır, da. Dövlət orqanları ailə müəssisəsinə çevrilib. Ölkə prezidenti öz yoldaşını da vitse-prezident qoydu...
-Razılaşmıram bu fikirlə. Bizdə krallıq qurulmur və bunun üçün siyasi zəmin də yoxdur. O ki qaldı Mehriban xanımın vitse-prezident təyin olunmasına...
(ardı var)
Söhbətləşdi: Heydər Oğuz
Paylaş:
